qudsМухаррем айнынъ 10-джы куню динимизде АШУРА куню деп сайыла.
Бу АШУРА куню, насыл бир куньдир деген суаллер догъула билир арамызда. Ве бу суаллерге джевап оларакъ айтмакъ истейим ки, АШУРА куню, Ислям уммети тарафындан, урьмети буюк олгъан бир куньдир. Онынъ къыйметине бакътыгъымызда, яни АШУРА кунюнынъ къыйметине бакътыгъымызда, АРАФАТ кунюнынъ янында, экинджи ерини алмакътадыр.
Не ичюн АШУРА куню, АРАФАТ кунюнынъ янында экинджи ерини алмакътадыр? Чюнки бир мусульман АРАФАТ куню ораза тутса, Аллаху Тааля онынъ эки йыллыкъ гунахларыны багъышлар, амма ким АШУРА куню ораза тутса, Аллаху Тааля онынъ бир йыллыкъ гунахларыны багъышлар.
Бир йыллыкъ гунахларнынъ багъышланмасы да, бу аз дегильдир, бу Аллахнынъ бизге берильген Рахмети ве Мерхаметидир. Ве акъыкъаттен сайгъылы джемаат, бу буюк бир рахметтир, чюнки бир йыл девамында бизлер о къадар гунахларда оламыз, амма Аллаху Тааля, бир куньлюк оразанен, бир йыллыкъ гунахларымызны багъышламасына сёз бере, Раббимизге сонъсуз шукюрлер олсун.
Пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа Эфендимиз (с.а.с.), хадисинде: «АШУРА кунюнде тутулгъан ораза ичюн, Аллаху Тааля бир йыллыкъ гунахларны багъышлар, амма АРАФАТ кунюнде тутулгъан ораза ичюн эки йыллыкъ гунахларны багъышлар» - деп буюра.
Абдуллах ибн Аббас деди ки: «Аллахнынъ Ресулю, Мухаррем айынынъ 10-джы кунюнде, Ашура куню ораза тутмакъны эмир этти» - деп буюрды.
АШУРА куню, тутулгъан ораза, эки кунь тутулыр. Чюнки о куню, яхудилер де ораза тутмакъталар ве олардан, яни яхудилерден айрылмакъ ичюн, Пейгъамберимиз, эки кунь ораза тутмакъны эмир этти. Бу себептен АШУРА кунюнде ораза тутмагъа истегенлер, Мухаррем айынынъ 9-джы ве 10-джы куньлеринде тутабилирлер, амма ким 9-джы ве 10-джы куньлеринде ораза тутып олмасалар, Мухаррем айынынъ 10-джы ве 11-джы куньлеринде тута билирлер.
Пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа (с.а.с.) бир хадисинде буюра: «Яхудилерден айрылмакъ ичюн, АШУРА оразасыны бир кунь эввель ве я бир кунь сонъунда тутынъыз» - деп буюрды.
Сайгъылы джемаат!!!
АШУРА куню, ораза тутмакънынъ себеби, бунда эди: Ибн Аббас (р.а.) айта: «Пейгъамберимиз Мединеге кельгенде, яхудилернинъ АШУРА кунюнде ораза туттыкъларыны корьди. «Бу недир?» - деп сорады.
Яхудилер: «Бу яхшы бир куньдир, Аллах, исраиль халкъыны, душманлардан къорчалагъан бир куньдир, ве бу себептен Муса (а.с.) бу куньлерде ораза тутар эди» - дедилер.
Пейгъамберимиз: «Меним, Мусагъа (а.с.) сизлерден де чокъ акъкъым бар» - деди. Ве Пейгъамберимизде озю, бу куньлерде ораза тутмагъа башлады ве этрафында олгъан мусульманларгъада, бу куньлерде ораза тутмагъа эмир этти.
Башкъа бир хадиси шерифте айтылаки: «Яхудилер бу АШУРА кунюны байрам оларакъ къабул эттилер, ве Пейгъамберимиз, сизлер де бу куньлерде ораза тутунъызлар», - деди.  
Бу хадислерден анълашыла ки, Пейгъамберимиз бу куньлерде ораза тутмакъны суннет оларакъ къабул этти, чюнки бу АШУРА кунюнде Аллах Тааля, Мусаны (а.с.), онынъ душманы, Фиравундан къорчалады. Ве Муса (а.с.) исе Аллаху Таалягъа озь миннеддарлыгъыны бильдирмек ичюн, бу куньлерде ораза тутты. Ве Пейгъамберимизде бу куньлерде ораза тутмакъны, бизлергеде эмир этти.
Муса (а.с.), Фиравундан къорчаланмасы, акъкъында къыскъадан бир икяе айтып бермек истейим.
Исраиль халкъы, Мусанынъ (а.с.) ве онынъ агъасы Харуннынъ (а.с.) даветини къабул эттилер. Ве хайырсыз Фиравундан, онынъ азабындан, эзиетинден къорчаланмакъ ичюн,  къачмагъа  къарар алдылар. Ве дедилер ки: «Бир кимсеге айтманъыз, Фиравуннынъ хабери олмасын». Гедженинъ бир вакъытында, озьлеринен берабер алып оладжакъ шейлерини ве айванларыны алдылар, ве ёлгъа чыкътылар. Саба олгъанында Фиравуннынъ адамлары, Исраиль халкъы ёкъ олгъанларыны дуйдулар.
Ве оларны етмек ичюн аркъаларындан чаптылар.
Исраиль халкъы, Къырмызы денъизге якъынлаштылар, Фиравунны ве онынъ аскерлерини корьгенде, юреклери къоркъунен толды, ве Мусаны(а.с.) къабаатламагъа башладылар.
«Эй Муса, башымызгъа кельген бутюн белялар, сенден кельмектедир. Фиравун шимди бизни етеджек ве бизлерни орльдуреджек! Бизлер не япайыкъ, эй Муса? Къачмагъан олса эдик, яхшы олар эди. Языкълар олсун бизге, языкълар олсун бизге, языкълар олсун сагъа, эй Муса» - дедилер.
Муса (а.с.) исе «Къоркъманъызлар, сизлерни эзиеттен къорчалагъан Аллах, олюмден де къолчаладжакътыр» - деди.     
Исраиль халкъы: «Я сенинъ бизге айткъан Аллахынъ  къана? Биз фиравунны ве онынъ аскерлерини коремиз, олар шимди бизлерни ольдюреджеклер. Языкълар олсун бизге, языкълар олсун бизге, языкълар олсун сагъа, Эй Муса» - деп шашмаламагъа башладылар.
Ве Аллаху Тааля Мусагъа (а.с.), таягъынен денъизге урмасыны эмир этти.
Мусада (а.с.) таягъынен денъизге урды, ве денъиз ортадан ярылды. Исраиль халкъы, ашыкъып-ашыкъып, денъизнинъ о бир четине кечти. Фиравун да аскерлеринен берабер, оларнынъ артындан чаптылар, амма денъиз къапалмагъа башлады. Фиравун озюнинъ заифлыгъыны дуюп, седждеге кетти, ве «мен сагъа инандым, эй Аллахым» деди, амма бу энди файдасыз эди, пек кеч эди.
Сайгъылы мусульманлар!!!
Бу икяеден базы бир шейлерге дикъкъатинъызны чекмек истейим.
1- Аллах сабыр эткенлернен берабердир.      
2- Аллахкъа, къаршы чыкъмакътан къоркъайыкъ, чюнки Аллахкъа къаршы чыкъкъанлар, юткъузарлар, ве Аллахнынъ джезасына огърарлар.
3-Фырсатымызны къачырмайып, Аллаху Таалягъа, тевбеде олайыкъ, гунахларымызнынъ багъышланмасыны сорайыкъ. Фиравун киби олмайыкъ, олюм кельгенде тевбеге япышмайыкъ.
Ашура куньлерининъ къыйметини билип ораза тутмагъа тырышайыкъ.
Ашура куньлеримиз джумлемизге хайырлы олсун.
Аллах джумлемизден разы олсун .