Пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа с.а.с. эфендимиз бу дунья узеринде 63 йыл омюр корьди. Ве бу 63 йыллыкъ омюринде, 23 йылыны, Аллаху тааля тарафындан онъа берильген Пейгъамберлик вазифесини ерине кетирмекнен, ве Ислям динини яймакънен огърашкъан эди. Бу Пейгъамберлик  йылларында озь халкъына, яни озь умметине чокъ тевсиелерде насиатларда олгъан эди. Пейгъамберимизнинъ энъ сонъки куньлери акъкъында ве сахабелерине насыл тевсиелерде ве насыл насиатларда булунгъаны акъкъында айтып бермек истер эдим.

Пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа(с.а.в.) эфендимиз Мекке шеэринде энъ сонъки хутбелери дие адландырылгъан, Веда хутбесини окъугъан вакъытта Пейгъамберимизнинъ бу дуньяны терк этеджеги белли эди. Ве Пейгъамберимизнинъ базы бир сахабилери  буны дуяр эдилер, ве окюр - окюр агълар эдилер. Севгили Пейгъамберимиз (с.а.в.) Веда хаджындан сонъ Мединеи Муневвере къайтты, Ухуд дженкинде шехид олгъанларнынъ къабирлерини зиярет этти ве даа эвель къылынмагъан дженазе намазларыны къылды. Даа хасталанмадан бир кунь эвель «Дженнетуль-Бакъи» мезарлыгъны зиярет этти, оларны селямлады ве дуа этти: «Селямлар олсун  сизге эй муминлер, къабир халкъы сиз бизден эвель кеттинъиз, иншааллах бизде сизге улашаджакъмыз бир кунь. Аллахым «Бакъи» халкъыны магъфирет эт.» - деп дуа эткен эди. Пейгъамберимиз (с.а.в.) санки тирилернен ведалаштыгъы киби олюлернен ведалаша эди.

Урьметли эфендимиз Мухаммед Мустафа (с.а.в.) «Бакъи» мезарлыгъындан къайтты хасталыкъкъа огърады. Хаста олгъан вакъытта озюни бираз яхшы дуйгъанда джамиге чыкъар эди ве джемааткъа намаз къылдырар эди, джамиге чыкъып оламагъан куньлеринде Азрети Эбу-Бекир (р.а.)ге намазны къылдырмасына эмир этер эди. Пейгъамберимиз хаста олгъанынынъ экинджи кунюне Азрети Али (р.а.) ве Азрети Фадл (р.а.)нынъ къолларында джамиге чыкъты, минберге отурды ве Аллахкъа хамду сенелер кетирдиктен сонъ джемааткъа: «Эй Инсанлар, кимнинъ сыртына ургъан олсам, мына меним сыртым кельсин урсун, менде кимнинъ акъкъы олса, мына меним малым кельсин алсынъ. Бу ерде сорумлы олмакъ ахиретте сорумлы олмакътан хайырлыдыр. Меним янымда энъ севгилинъиз менден акъкъыны истеген вея хелял эткенинъиздир. Менден акъкъынызны алынъыз ки раббимге тертемиз олып барайым,- деди.

Ондан сонъ, Пейгъамбер хасталыгъынынъ бешинджи кунюне, кенеде Азрети Али (р.а.) ве Азрети Фадл (р.а.)ларнынъ ярдымынен джамиге чыкъты, уйле намазыны къылдырды ве намаздан сонъ минбернынъ алт басамагъына отурды, хамду сеналардан сонъ буюрды ки :«Эй инсанлар Пейгамберинизнинъ оледжегини тушюнерек шашмаламанъыз, дуньяда ич бир Пейгъамбер ёкътыр ки умметинен берабер даима яшагъан олсун. Менден эвельки Пейгъамберлер ич бириси эбедий къалмадылар ве билинъиз ки, менде Раббимге къавушаджам ве муакъкъакъ сизде Раббинизге къавушаджакъсынъызлар, дюньяда ич бир кимсе къалмаджакътыр, эр шей Аллахнынъ такъдирине багълыдыр. Сизлернен берабер оладжакъ ер «Кевсер хавузу»нынъ кенарыдыр. Кевсер хавузуннъ башында меннен берабер олмагъа истегенлер, элини ве тилини гуняхлардан сакъласынъ. Эй инсанлар, гуняхлар ниметлернинъ дегиштирильмесине себебчи олурлар. Халкъ яхшы олгъан вакъытта, башлыкъларыда яхшы олурлар, халкъ ярамай олгъан вакъытта о халкънынъ башында олгъан башлыгъыда ярамай олур, ойле исе сизлер яхшы олмагъа тырышынъ.                                              

Асхабым, сизге ансар акъкъында хайырлы олманызны ве мухаджирлерге урьмет этменъизни тевсие этерим. Эр иш Аллахнынъ изниненъ керчеклешир. Аллахнынъ ирадесине къаршы чыкъкъанлар сонъунда фелякетке огърарлар. Аллаху тааляны енъмек ичюн тургъанлар, Аллах оларны гъайып этер, Аллахны алдатмагъа истегенлер мытлакъкъа алданырлар ве перишан олурлар, шашмаларлар.» - деп буюргъан эди.

Пейгъамберимиз Мухуммед Мустафа (с.а.в.) эфендимиз хасталыгъын он-учюнджи кунюнде, базар эртесининъ сабасына, даан бетер мазасы ёкъ олгъаныны дуйды. Кенеде Азрети Али ве Азрети Фадл (р.а.)ларнынъ ярдымынен джамиге чыкъты, Азрети Эбу-Бекир (р.а.)нинъ артында саба намазыны къылды ве одасына кирди. Пердени къапаттырды, чырайы ёкъ олып бети бем-беяз олды. Ве бу алда Джебраиль (а.с.) кельди ве олюм мелеги Азраиль (а.с.) Пейгъамберимизнинъ огюне кирмек ичюн изин сорагъаныны бильдирди. Амма Азраиль (а.с.) Пейгъамберимизден башкъа ич бир кимседен изин сорамагъан эди.

Пейгъамберимиз (с.а.в.) Азраиль (а.с.)ге изин берди ве ода кирди ве айтты ки: «Я Расулюллах, Аллаху тааля мени санъа йиберди ве санъа итаатта олмакъны эмир этти, истесенъ сенинъ мубарек рухуны аладжам, истемесен санъа къалдыраджам»-деди.

Аллахнынъ Ресулю (с.а.в.) :

« Аллахнынъ янында олмакъ даа хайырлыдыр ве девамлыдыр, эй олюм мелеги рухуму ал.»-деп буюрду. Сонъ мубарек эллерини янында олгъан сув чанагъына батырды сылакъ эллерини бетине сурды ве айтты ки: « ЛЯ ИЛЯХЕ ИЛЛЯЛЛАХ, олюмнын даа шиддетлери бар, Я Раббим олюм къоркъуларына даянмакъ ичюн манъа ярдым эт.»-деп буюрды. Сонъ эллерини явашча котерди рухуны теслим эткендже къадар Аллахкъа ялварды:«Аллахым мени аффет манъа магъфирет эт, мени рефикъ алягъа (яни Пейгъамберлерге, садыкъ къулларына, шехитлерге ве салих инсанларгъа) улаштыр». Дуаны учь кере текрарлады, эллери тюшти ве мубарек рухуны Аллахкъа теслим этти.

Аллаху тааля джумлемизден разы олсун.

Онынъ эмирлерини ерине кетирген ве Пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа (с.а.в.)гъа итаат эткен къулларындан эйлесин. Ве сонъки нефесте бизни ИМАНдан айырмасынъ. Аминь.                            

Мустафа, Акъмесджит