Шабан айнынъ сонъки куньлерини кечирмектемиз. Рамазан айынынъ къапусы огюндемиз.
Раббимиз Аллаху Тааля Къуран-и Керимде Рамазан айынен багълы олгъан бир ает-и керимеде бойле буюра:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
«Эй, иман эткенлер, сизден эвелькилерге ораза тутмакъ фарз олгъаны, киби сизлергеде ораза тутмакъ фарздыр. Бельки сизлер Аллахтан къоркъарсынъыз».
Рамазан айы аддий бир ай дегильдир, Рамазан айы – бу он бир айнынъ султаныдыр.Рамазан айынынъ урмети пек буюктир.
Рамазан айы – бу бизим ичюн Раббимиз Аллах с.т. тарафындан бизлерге берильген буюк бир бахшыштыр.
Рамазан айы – бу Аллах с.т. тарафындан бизлерге берильген буюк бир хадиедир. Ве онунъ къадырыны ве урметини джоймамакъ керекмиз.
Рамазан айы – бу бизим ичюн, Аллахнынъ бир мисафиридир. Бизлер оны бир йыл девамында беклеймиз, оны къаршылап аламыз, бир ай Оннен берабер олмакътамыз, бир ай девамында Оннен берабер яшамакътамыз.
«Мен мусульманым», – деген инсан Рамазан айына буюктен-буюк бир урмет бериле. «Мен мусульманым», – деген бир инсан Рамазан айны гузель бир шекильде къаршыламакъ, Рамазан айынен багълы олгъан эмирлерини ерине кетирмек ве оны гузель бир шекильде озгъармагъа тырышмакъ керектир.
Бугуньки куньде халкъымыз арасында Рамазан айынынъ башланувынен ве битишинен багълы олгъан базы бир тартышмалар олмакъта.
Бириси: «Рамазан айы августнынъ 11-джисинде башлана», – деп айта.
Экинджиси исе: «Энъ догърусы – янъы айнынъ догъмасыны, Рамазан айнынъ корюльмесини беклемек керек», – дей.
Эбет эр биримиз акъикъат узеринде олмагъа истеймиз, эр биримиз омюримизни догъру бир шекильде кечирмеге истеймиз. Амма акъикъат Аллахкъа багълыдыр.
Ве Рабимиз Аллаху Тааля мусульманларгъа акъикъат ёлуны косьтерген бир инсан ёллады – о да бизим Пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа (с.а.с.) эфендимиздир ве ким онынъ артындан кетсе, ким онынъ айткъан сезлерине къулакъ салса, о инсан догъру ёлда олур, о инсан акъикат узеринде олур. Амма, ким Пейгъамберимизнинъ айткъан сезлерини четке къойып оларгъа эмиет бермесе, озь тюшюнгюнине коре иш япса, о инсан адашыр ве этрафында олгъанларныда шашмалатыр.
Инсаниетнынъ эр бир меселелерини чезген ве эр бир суаллерине джеваб берген Ислам динимиз бу меселени де четте къалдырмады.
Аллаху Тааля озь къулларына бир хукум, бир эмир бердиги вакъыт, о хукум неге багълы олгъаныны ве насыл тертипке коре япмакъ керек олгъаныны да Пейгъамбер вастасынен огретти ве косьтерди.
Меселя, Аллаху Тааля намазны эмир этти. Ве бу намаз эмирини ерине кетирмек ичюн, онынъ белли бир тертибиниде косьтерди. Куньде къач кере намаз фарз олгъаныны, къач рекат олгъаныны, неге багълы олгъаныны, насыл сурелер, насыл дуалар окъумакъ керек олгъаныны Аллаху Тааля Пейгъамберимиз вастасынен бизлерге огретти.
Ве Рамазан айы да айны бунъа бенъземектедир.
Рамазан айынынъ насыл къаршыламакъ керек олгъаныны, Рамазан айынынъ башланувы неге багълы олгъаныны ве Рамазан айыны насыл озгъармакъ керек олгъаныныда Аллаху Тааля Пейгъамберимиз вастасынен бизлерге косьтерди ве огретти.
Бир кунь Пейгъамберимизнинъ янына бир бедуин кельди ве янъы ай корьгенини хабер этти. Пейгъамберимиз: «Тек бир Аллахкъа итаат этмек керек олгъаныны ве Мухаммед онынъ Пейгъамбери олгъанына шаатлыкъ этесинъми?», – деп сорады.
«Эбет, Я Расулюллах», – деди.
Пейгъамберимиз, Белялгъа чевирилип: «Тур, Белял, ве ярын эписи ораза тутмакъ керек олгъаныны илян эт», – деди.
Даа бир хадисте Пейгъамбер эфендимиз (с.а.с.) бу акъкъында бойле буюра: «Янъы ай корюльмесинен ораза тутмагъа башланъыз, ве кене янъы ай корюльмесинен ораза тутмакъны тохтатынъыз. Эгер янъы ай корюнмесе, айны отузгъа тамамланъыз», – деп буюрды.
Яни шабан айынынъ 29-джи геджеси янъы ай догъушыны бекленмеси керек, янъы ай корюнсе Рамазан айы башлангъаны белли ола, амма эгер янъы айнынъ догъулгъаны корюнмесе, яда кок булутлу олса шабан айыны 30-гъа тамамлап эртеси ораза тутмагъа башламакъ керек. Ве айны заманда Рамазан айынынъ 29-джи геджесиде янъы айнынъ догъулмасыны беклемек керек, янъы ай корюльсе, демек, Шаваль айы башлангъаны белли ола ве эртеси Рамазан байрамы оладжагъыны илян этмек керек, ама эгер янъы ай корюнмесе Рамазан айыны 30-гъа тамамламакъ керекмиз ве эртеси куню Рамазан байрамыны къайд этмек керекмиз.
Бунъа бизлер пек мукъайт олмакъ керекмиз, чюнки Рамазан айында ораза тутмакъ фарздыр ве янъы ай корюнгени белли олса бизлер эпимиз ораза тутмакъ керекмиз. Даа каленьдарда бельгиленген кунь кельмеди, эсапкъа коре, каленьдаргъа коре ярын тутмакъ керекмиз деп гунахкъа кирмемек керекмиз.
Иште бу, динимизнынъ чызгъан бир чызыгъыдыр. Бу Аллахнынъ эмири ве Пейгъамберимизнинъ суннетидир. Пейгъамберимиз Рамазан айынынъ келеджегини ве башланаджагъыны сайынъыз ве эсабланъыз демеди, янъы ай корьгенинъыизнен ораза тутуп башланъыз деди. Ве кене янъы айнынъ корюнмесинен ораза тутмакъны тамамланъыз деди.
Аллах джумлемизден разы олсун.
Аллах джумлемизни Рамазан айыны гузель шекильде къаршылагъан ве оны оразанен кечирген къулларындан эйлесин. Аминь.