Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.в.) Веда Хаджджында, Мина вадисинде олгъаны вакъты, (Иза джааэ насруллахи валь фатх…) «Аллахнынъ ярдымы ве зафер кельгенде, ве инсанларнынъ Аллахнынъ динине топ-топ киргенлерини корьгенде, Раббинъе тесбих  эт. Ондан багъышлама сора, Чюнки О тёвбелерни даима къабул этер!» деген манада энъ сонъ оларакъ, «Наср» суреси эндирильди. Пейгъамберимиз Фатиме деген къызыны чагъырып: «Магъа меним олюмим акъкъында хабер берильди!» - деди. Бу сёзлерни эшиткен къызы шу ерде агъламагъа башлай, бунъа да Пейгъамберимиз «Агълама, къызым, меним къорантамдан  магъа биринджи къавушаджакъ сен оладжакъсынъ!» -деди.

Джебраиль (а.с.) Пейгъамбер Эфендимизге (с.а.в.) о замангъа къадар энген аетлерни окъумакъ ичюн, йылда бир кере келе эди. Вефат этеджек сенеси исе, эки кере келип, Къуран-ы Керимни эки кере баштан сонъуна къадар окъуды.

Расулюллах (с.а.с.) вефат этмезден эвель Ухуд-дагъында шехид олгъан мусульманларнынъ къабрини зиярет этти, даа эвель къылынмагъан дженазе намазларыны къылды, олар ичюн дуа ве истигъфар япты.

Севгили Пейгъамберимиз (с.а.в.) даа хасталанмадан бир кунь эвель «Дженнетуль-Бакъи» мезарлыгъыны зиярет этип, оларны селямлады ве дуа этти: «Селямлар олсун  сизге, эй муминлер, эй къабир халкъы, сиз бизден эвель кеттинъиз, иншааллах, биз де сизге улашаджамыз бир кунь. Аллахым «Бакъи» халкъыны магъфирет эт.» - деп дуа эткен эди. Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.в.) тирилернен ведалашкъан киби олюлернен ведалаша эди.

Пейгъамбер Эфендимиз Мухаммед Мустафа (с.а.в.) «Бакъи» мезарлыгъындан къайтты ве хасталыкъкъа огърады, бу хасталыкъ 13-кунь девам этти. Сонъки 8-кунюни хазрети Айше валидемизнинъ одасында къалды. Хасталыгъынынъ биринджи куньлеринде ве беденинде олгъан атеши тюшкен вакъты, джамисине чыкъып сахабелерине намаз къылдырды.

Пейгъамберимиз хаста олгъанынынъ экинджи кунюне Азрети Али ((р.а.)) ве Азрети Фазыл бин Аббасларнынъ ((р.а.)) къолларында джамиге чыкъты, минберге отурды ве Аллахкъа хамду сеналар кетирген сонъ, сахабилерге : «Эй эсхабларым, билинъиз ки, аранъыздан айырылмакъ вакъыт кельди, кимнинъ сыртына ургъан олсам, мына меним сыртым - кельсин урсын, кимнинъ  акъкъы менде олса, мына меним малым - кельсин алсын. Бу ерде сорумлы олмакъ ахиретте сорумлы олмакътан хайырлыдыр. Меним янымда энъ севгилинъиз, менден акъкъыны истеген ве я хелял эткенинъиздир. Менден акъкъынъызны алынъыз ки Раббимге тертемиз олып барайым!» - деди.

Сонъ, мимберден тюшип, уйле намазыны къылдырды, намаздан сонъ, кене мимберге чикъып, намаздан эвель айткъаныны кене текрарлады.

Пейгъамберимизнынъ хастылыгъы зияделешкени вакъыт, эсхабларына япкъан васиетлеринден бириси де бойле эди: «Мушриклерни Арабистандан чыкъарынъыз! Сизге кельген эльчилерге, меним япкъаным киби, оларгъа икрам бильдиринъиз!» - деди.

Ондан сонъ, сайгъылы джемаат, Пейгъамберимизнинъ (с.а.в.) хасталыгъынынъ бешинджи кунюне, кене Азрети Али ((р.а.)) ве Азрети Фазыл бин Аббасларнынъ ((р.а.)) ярдымынен джамиге чыкъты, уйле намазыны къылдырды ве намаздан сонъ, минбернинъ биринджи басамагъына отурды, хамду сеналардан сонъ буюрды ки : «Эй инсанлар, Пейгамберинъизнинъ оледжегини тюшюнерек шашмаламанъыз! Дуньяда умметинен берабер даима яшагъан ич бир Пейгъамбер ёкътур ки! Менден эвельки Пейгъамберлернинъ ич бириси, эбеди къалмадылар, ве билинъиз ки, мен де Раббимге къавушаджам ве муакъкъакъ сиз де Раббинъизге къавушаджакъсынъыз, дуньяда ич бир кимсе къалмаджакътыр, эр шей Аллахнынъ такъдирине багълыдыр. Сизлернен берабер оладжагъымыз ер - «Кевсер хавузы»нынъ кенарыдыр. «Кевсер хавузы»нынъ башында меннен берабер олмагъа истегенлер, элини ве тилини гунахлардан сакъласын. Эй инсанлар, гунахлар ниметлернинъ денъииштирильмесине себебчи олурлар. Халкъ яхшы олгъан вакъты, башлыкълары да яхшы олур, халкъ ярамай олгъан вакъыт о халкънынъ башында олгъан башлыгъы да ярамай олур, ойле исе сизлер яхшы олмагъа тырышынъыз!» деди

Бу сезлерден сонъ, хазрети Эбу Бекир (р.а.) агъламагъа башлады. Пейгъамберимиз онынъ узерине: «Агълама, я Эбу-Бекир, Магъа эр бакъымдан энъ хайырлы олгъанларынъыз, Эбу-Бекирдир! – деди, ве: «джамиге ачылгъан къапулардан, Эбу-Бекирнинъ къпуларындан гъайры бутюн къапуларны къапатынъыз!» - деп буюрды. Минберден энди ве Айше валидемизнинъ одасына кирди. Сахабилернинъ чырайлары ёкъ олдгъаныны сезип, текрар Али ве Фазылларнынъ ((р.а.)) ярдымынен джамиге чыкъып, мимбернинъ биринджи басамагъына турып, сонъки хутбесини окъуды: «Эй Мухаджирлер, сизге Ансарлар акъкъында хайырлы олманъызны васиет этем. Олар меним хас джемаатымдыр, Олар сизлерни озь эвлеринде мусафир этип, эр тарафтан сизге ярдымджы олдылар.

Эсхабларым! Ильк Мухаджирлерге де, урьмет этменъизни тевсие этем. Бутюн мухаджирлер бири-бирлерине хайырлы олсунлар. Эр иш Аллахнынъ изнинен керчеклеше. Аллахнынъ ирадесине къаршы чыкъкъанлар сонъунда фелякетке огърарлар. Аллаху Тааляны енмек ичюн тургъанларны, Аллах гъаиб этер, Аллахны алдатмагъа истегенлер, мытлакъа алданырлар ве перишан олурлар, шашмаларлар». Бираз эвель Эбу-Бекирден (р.а.) мемнун олгъаныны бильдиргени киби, Пейгъамберимиз, Умерден (р.а.) да мемнун олгъаныны бильдирди ве айтты ки: «Умер меннен берабердир ве мен де, онуннен бераберим, менден сонъ акъикъат Умернен берабер оладжакътыр!» деди.

Пейгъамберимиз бу сезлерден сонъ мимберден тюшип, эсхабларындан айрылып, одасына кирди.

Пейгъамберимизнинъ вефатына учь кунь къалды, ятсы намазына эзан чагъырылды, Пейгъамберимиз, алсыз вазиетте намаз къылынды ве я къылынмадыгъыны сорадыгъы вакъыт- «Джемаат сизни беклейлер Я Расулюллах» дедилер.

Пейгъамберимиз джемааткъа къошулмакъ истеди, амма такъаты олмагъаны себебинден «Эбу-Бекирге айтыныз, намазны къылдырсын» деп буюрды. Расулюллах Эфендимиз бу эмирини учь кере текрарлады, Эбу-Бекир (р.а.) учь кунь джемааткъа намаз къылдырды.

Пейгъамберимиз Мухуммед Мустафа Эфендимиз (с.а.в.)  хасталыгъынынъ он учюнджи кунюнде, базар эртесининъ сабасына, даа бетер мазасы ёкъ олгъаныны сезди. Амма кене де Азрети Али ве Азрети Фазылларнынъ (р.а.) ярдымынен джамиге чыкъты, Азрети Эбу-Бекир (р.а.) Пейгъамберимизни корьгени вакъыт, Имамлыкъны Пейгъамберимизге бермек ичюн еринден турмагъа истеди, амма Пейгъамберимиз Эбу-Бекирге имамлыкъны девам этеджегини элинен ишарет этти ве еринде отурып Эбу-Бекирнинъ (р.а.) артындан сабах намазыны къылды ве одасына кирди. Пердени къапаттырды, чырайы ёкъ олып бети бем-беяз олды.

Ребиуль эвель айынынъ 12-джи куню эди, ве бу алда Джебраиль (а.с.) кельди: «Я Расулюллах! Дженнетлер сенинъ ичюн азырланды, ич бир кимсеге берильмеген шейлерни, Аллаху Тааля сагъа берди. Я Расулюллах, къапунынъ огюнде мелекуль-мевт, Азраиль (а.с.) беклемектедир, ичериге кирмек ичюн сенден изин сорай, бу куньге къадар, ич бир кимседен изин сорамады ве бунданда сонъ, ич бир кимседен изин сорамайджакъ» деди.

Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.в.), Азраильге (а.с.) изин берди ве Азраиль (а.с.) кирди ве айтты ки: «Я Расулюллах, Аллаху тааля мени сагъа йиберди ве сагъа итаатта олмамны эмир этти, истесенъ сенинъ мубарек рухуны аладжам, истемесенъ санъа къалдыраджам»деди.

Аллахнынъ Ресулю (с.а.в.) : «Аллахнынъ янында олмакъ даа хайырлыдыр ве девамлыдыр, эй олюм мелеги рухумны ал!» - деп буюрды. Сонъ мубарек эллерини янында олгъан сув чанагъына батырды сылакъ эллерини бетине сюртти ве айтты ки: «ЛЯ ИЛЯХЕ ИЛЛЯЛЛАХ, олюмнинъ даа шиддетлери бар, Я Раббим олюм къоркъуларына даянмакъ ичюн магъа ярдым эт.» - деп буюрды. Сонъ эллерини яваштан котерди, рухуны теслим эткендже къадар Аллахкъа ялварды : (арапча)

«Аллахым мени аффет, манъа магъфирет эт, мени рефикъ алягъа (яни Пейгъамберлерге, сыдыкъ къуларынъа, шехитлерге ве салих инсанларгъа) улаштыр». Буны учь кере текрарлады, эллери тюшти ве мубарек рухуну Аллахкъа теслим этти.

Иште, Сайгъылы окъуйыджылар, бу бизим Пейгъамберимиздир.

Алемлерге Рахмет оларакъ ёлланылгъан Пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа Эфендимиздир (с.а.с.).

Аллах джумлемизни онынъ изинден кеткенлерден эйлесин.

Онынъ бизге къалдыргъан эманетини сакълап ве о эманетке коре бир уммет оларакъ яшамакъ насип эйлесин.

Аллах джумлемизден разы олсун. Аминь!!!